Δευτέρα, Μαΐου 02, 2016

ΝΕΕΣ "ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ" ΓΙΑ ΤΗ ΦΕΤΑ

Νέες "περιπέτειες" περιμένουν την ελληνική φέτα, που αποτελεί ένα χρυσοφόρο πεδίο παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, σε διεθνές επίπεδο, σε μια διαρκώς διευρυνόμενη παγκόσμια αγορά, στην οποία το μερίδιο του ελληνικού "μονοπωλίου" δεν φτάνει ούτε το ένα τρίτο.

Της Αντιγόνης Ζούντα

Η "επίθεση" που δέχεται η ελληνική φέτα από ξένα συμφέροντα, επεκτείνεται πλέον εκτός Ε.Ε. όπου δεν αναγνωρίζεται η κατοχύρωση του προϊόντος ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Σε αυτό το πλαίσιο αμφισβητείται σαφώς νομικά, αλλά και ηθικά η εκχώρηση των ελληνικών δικαιωμάτων στη φέτα, δεδομένου ότι η μοναδικότητά της έγκειται σε συγκεκριμένα γεωγραφικά χαρακτηριστικά (χλωρίδα, φυλές κ.λπ.) και τεχνικές μεθόδους.


Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ οι δαπάνες για τυρί τύπου "φέτας" ανέρχονται διεθνώς σε 1 δισ., η αξία των ελληνικών εξαγωγών φέτας φτάνουν μόλις σε 130 εκατ., ενώ το μερίδιο της Ελλάδας -που συνολικά εξάγει μόλις το 10% της εγχώριας παραγωγής- στην παγκόσμια αγορά ανέρχεται σε περίπου 28%.

Στον αγώνα στον οποίο, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει επιδοθεί η Ε.Ε. για την επίτευξη εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες, κάθε άλλο παρά θωρακίζεται το εμβληματικό ελληνικό προϊόν, δημιουργώντας προϋποθέσεις για μαζική παραγωγή λευκών τυριών - απομιμήσεων, υπό την ονομασία "φέτα" στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στην Κίνα, στη Ν. Αφρική κ.λπ.

Η πόρτα άνοιξε στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας που υπέγραψε η Ε.Ε. με τον Καναδά για τη δημιουργία ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς στην ουσία "παραδίδεται" η ελληνική φέτα, δεδομένου ότι η ονομασία, με κάποιους χαλαρούς περιορισμούς, παραμένει επί των συσκευασιών τυριών, που κυκλοφορούν στην καναδική αγορά, αλλά και μπορούν να εξάγονται ακόμα και στην Ε.Ε.

Η "μάχη" της Ν. Αφρικής

Εν όψει ανάλογων "εκπτώσεων" σε σχέση με την προστασία της φέτας, η ελληνική πλευρά έχει στην παρούσα φάση "μπλοκάρει" τη συμφωνία που ετοιμάζεται να υπογράψει η Ε.Ε. με τη Νότιο Αφρική, ζητώντας ουσιαστική θωράκιση και όχι αντιμετώπιση του ζητήματος ως ήσσονος σημασίας.

Όπως δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Β. Αποστόλου στο σχέδιο της συμφωνίας η φέτα δεν προστατεύεται επαρκώς και αυτό αποτελεί κίνδυνο όχι μόνο για την αγορά της Ν. Αφρικής, αλλά και για άλλες συμφωνίες που συζητά αυτή την περίοδο η Ε.Ε. με άλλες χώρες.

Προς το παρόν έχει "μπλοκαριστεί" η συμφωνία και ο υπουργός έχει ζητήσει από τον αρμόδιο επίτροπο τη διενέργεια τριμερούς συνάντησης μεταξύ Κομισιόν, Ελλάδας και Νότιας Αφρικής για την εξεύρεση λύσης, ενώ μετά το Πάσχα στο πλαίσιο του συμβουλίου του Μαΐου θα υπάρξει νέα συνάντηση με τον Ευρωπαίο επίτροπο.

Παράλληλα ο υπουργός έχει ζητήσει συνεννόηση σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ενώ δεν αποκλείεται να καλέσει στη Βουλή τα κόμματα της αντιπολίτευσης να πάρουν ευθέως θέση απέναντι στο ζήτημα, αναλαμβάνοντας και τις ευθύνες τους, όπου υπάρχουν.

"Φέτα" made in Canada

Υπενθυμίζεται ότι μετά την εμπορική συμφωνία με τον Καναδά, στην Ευρώπη μπορεί να εισέρχεται από τον Καναδά λευκό τυρί, τύπου φέτα, που αναφέρει στη συσκευασία με τρόπο ευδιάκριτο και ευανάγνωστο τη φράση "Made in Canada", ενώ όλοι οι νέοι παραγωγοί καναδικού λευκού τυριού θα πρέπει επιπλέον, να αναγράφουν στα προϊόντα τους ότι είναι απομιμήσεις ("feta-style cheese" ή "feta imitation cheese").

Μάλιστα η τότε κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ εμφάνιζε ως "νίκη" -την οποία και πιστωνόταν- τους ανωτέρω όρους στο τελικό πλαίσιο της συμφωνίας Ε.Ε. - Καναδά.

Είναι σαφέστατο βέβαια ότι η ονομασία "φέτα" παραμένει επί των συσκευασιών, ενώ οι "περιορισμοί" στην ουσία εξαλείφονται με τις γνωστές πρακτικές του marketing και των "τρυκ" επί των αναγραφομένων και των σημάνσεων στις συσκευασίες... Σε κάθε περίπτωση η ύπαρξη και μόνο, φέτας με δύο μέτρα και δύο σταθμά -εντός κι εκτός εισαγωγικών- ενώ είναι προϊόν ΠΟΠ, οδηγεί σε παραπλάνηση των καταναλωτών.

Κυρίαρχο στοιχείο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι με βάση τους όρους της συμφωνίας δημιουργείται προηγούμενο για ανάλογες αξιώσεις από άλλους διεκδικητές, όπως οι ΗΠΑ, δεδομένου μάλιστα ότι επίκειται και αντίστοιχη εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. (TTIP).

Αξίζει να αναφερθούν ορισμένα στοιχεία για την αγορά της "φέτας" στον Καναδά, που ισχύουν ήδη από το 2008:

- Το μερίδιο αγοράς της Ελλάδας ως προμηθεύτριας χώρας σε τυρί φέτα στον Καναδά ανέρχεται σε περίπου 25%.

- Σε επίπεδο εισαγωγών, πριν τη συμφωνία με την Ε.Ε., ο Καναδάς προμηθευόταν από την Ελλάδα περίπου 230 τόνους φέτας, επί συνόλου περίπου 1.000 τόνων εισαγωγών "φέτας", με βασικούς προμηθευτές, κατά σειρά μεριδίου, τη Βουλγαρία, τη Δανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.

- Στον Καναδά υπάρχει εγχώρια παραγωγή φέτας σχεδόν τετραπλάσια εκείνης του όγκου των συνολικών εισαγωγών.

- Το 2007 η παραγωγή λευκού τυριού με την ονομασία "φέτα" στον Καναδά ανερχόταν σε 3.874 τόνους.

- Πέντε τουλάχιστον μεγάλες εταιρείες παράγουν / διακινούν "φέτα" στον Καναδά, εκ των οποίων μια συνεταιριστική και τρεις θυγατρικές μεγάλων πολυεθνικών (ΗΠΑ, Ιταλίας, Δανίας - Σουηδίας).

Αθέμιτος ανταγωνισμός

Η ελληνική φέτα πάντως βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτόν τον αθέμιτο ανταγωνισμό και σε άλλες αγορές όπως των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Ισραήλ κ.λπ., η οποία όχι μόνο παράγεται στις χώρες αυτές, αλλά γίνονται και εισαγωγές από τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Δανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κ.ά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από παλαιότερη έρευνα αγοράς (2010) του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων για τη διείσδυση ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ, προέκυπτε ότι μόλις 9% των Αμερικανών καταναλωτών θεωρούσε ότι η φέτα παράγεται μόνο στην Ελλάδα. Το 48% ανέφερε ότι η αυθεντική φέτα παράγεται στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες και 43% δεν γνώριζε καν την προέλευση της φέτας.

Η "φέτα" είναι αρκετά διαδεδομένη στους Αμερικανούς καταναλωτές, καθώς συνδέεται και με το πιο υγιεινό μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσοστό τύπου "φέτας" που διακινείται από μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι είτε εγχωρίως παραγόμενο ή εισάγεται από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με αντίστοιχα μειωμένες τιμές. Δεσπόζουσα θέση στην αγορά κατέχει η εταιρεία Athenos, με έδρα στην πολιτεία Wisconcin, που αποτελεί την κυριότερη περιοχή παραγωγής γάλακτος στις ΗΠΑ.

Ο... πόλεμος της φέτας στην Ευρώπη

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο "πόλεμος" της φέτας ξεκίνησε μέσα στους κόλπους της Ε.Ε. και κερδήθηκε κυριολεκτικά "στο παρά πέντε", μετά από χρόνια ολιγωριών και προχειροτήτων της ελληνικής πλευράς ως προς την υπεράσπιση του προϊόντος.

Η "μάχη" μοιάζει ατελείωτη, καθώς συνολικά μετρά 20 χρόνια. Αν και θεσπίστηκε από την Ε.Ε. στο πλαίσιο της προστασίας των προϊόντων τοπικής προέλευσης και τέθηκε σε ισχύ το 1996, η καταχώριση της φέτας στον κατάλογο των προϊόντων ΠΟΠ, προκάλεσε την αντίδραση χωρών που παρήγαγαν απομιμήσεις φέτας, όπως η Δανία, η Γαλλία και η Γερμανία. Η καταχώριση ακυρώθηκε από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων τον Μάρτιο του 1999, προκειμένου το θέμα να διερευνηθεί από την Κομισιόν, που κατέληξε στην ανάγκη προστασίας της φέτας ως ΠΟΠ. Τον Οκτώβριο 2002 με νέο κανονισμό η φέτα επανήλθε στον κατάλογο των ΠΟΠ, ενώ νέα προσφυγή από τη Δανία και τη Γερμανία απορρίφθηκε τελικά το 2005 από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η οριστική κατοχύρωση της φέτας ως ΠΟΠ έγινε τελικά τον Οκτώβριο 2007 (μετά το πέρας σχετικής μεταβατικής περιόδου).

Πάντως, και σήμερα εξάγονται από χώρες των Βαλκανίων ή μέσω θυγατρικών βορειοευρωπαϊκών χωρών λευκά τυριά που πλασάρονται, άμεσα ή έμμεσα, ως "φέτα" σε αγορές του εξωτερικού φέροντας ακόμα και ελληνικά σύμβολα (ελληνική σημαία, τσολιάδες, κίονες κ.ά.) επί των συσκευασιών, πέραν των "πειραγμένων" αναγραφόμενων ενδείξεων.

Ενδεικτικό είναι το νέο κρούσμα παραπλάνησης των καταναλωτών, που σημειώθηκε πρόσφατα στην Σλοβενία, με τη διάθεση στην αγορά λευκού τυριού υπό την ονομασία "Fetar", που παρέπεμπε στην ΠΟΠ φέτα, όμως κατόπιν ελληνικής παρέμβασης σταμάτησε η διακίνησή του.

πηγή: Αυγή

ΠΡΕΖΑ TV
2-5-2016

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

ΜΑΣ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΗ ΦΕΤΑ. ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΧΡΗΣΤΟΙ ΣΕ ΟΛΑ.